De EU-brede data space, opgebouwd uit sectorale data spaces, is de nieuwe omgeving waarin al het datagebruik en alle datadeling plaats gaat vinden. De data space is waar de beschreven wetgeving praktisch tot uitdrukking komt. Het wordt geen nieuwe gecentraliseerde omgeving, maar het met elkaar in verbinding brengen en federeren van bestaande elementen (zowel technisch als in termen van afspraken, interoperabiliteit en standaarden). Het is niet de vraag of je aan de Europese data space deelneemt: als je data deelt of gebruikt beweeg je je op de Europese eenheidsmarkt voor data (m.a.w. de data space), en moet je je houden aan de spelregels die daarvoor gelden.
De Europese plannen rondom data spaces krijgen steeds meer vaste vorm. In de februari 2020 gecommuniceerde Europese datastrategie werden de eerste data spaces genoemd, en de eerste beschrijvingen en acties gecommuniceerd. Ondertussen zijn er 14 sectorale data spaces benoemd, maar dat aantal kan nog veranderen in de komende jaren. Elk van de veertien data spaces behoort tot een domein of sector waar Europese beleidsdoelstellingen voor zijn. De data spaces moeten bijdragen aan die Europese beleidsthema's. Dat is de reden dat de EC middelen vrij maakt voor de totstandkoming van elk van de sectorale data spaces. Die middelen worden via het Digital Europe financieringsprogramma (DEP) sinds 2021 ingezet voor uitvragen voor het voorbereiden van verschillende sectorale data spaces en voor de daadwerkelijke implementatietrajecten.
Door de data spaces in eerste instantie sectoraal te organiseren en deze dan te verbinden is het ook mogelijk om voort te bouwen op specifieke kenmerken van het desbetreffende domein, en op de bestaande praktijken en gebruikte standaarden in een sector.
Een coördinerende rol tussen de sectorale data spaces is weggelegd voor het Data Space Support Centre (DSSC). Sinds oktober 2022 is het DSSC operationeel. De werkzaamheden worden uitgevoerd door een uitgebreid consortium. Door het samenbrengen van de behoeften zijn van data space initiatieven en de voorwaarden om de interoperabiliteit van data spaces te garanderen, worden algemene vereisten en werkwijzen afgeleid. Dit resulteert in blauwdrukken en roadmaps voor zowel technische als organisatorische aspecten, die iteratief worden verbeterd en gedetailleerd. Op die manier wil men de ontwikkeling van alle data spaces versnellen. De DSSC ziet zichzelf als de 'operational arm' van de Europese Data Innovation Board (EDIB) die pan-EU data governance principes kan besluiten. Jaarlijks organiseert het DSSC een meerdaagse conferentie waar alle bij data spaces betrokken partijen ervaring en kennis uitwisselen.